Таңбаларды табыңыз:
| Алымы | |||
|---|---|---|---|
| \(\displaystyle a\) | \(\displaystyle b\) | ||
| Бөлімі | \(\displaystyle x\) | \(\displaystyle \frac{a}{x}\) | \(\displaystyle -\frac{b}{x}\) |
| \(\displaystyle y\) | \(\displaystyle -\frac{a}{y}\) | \(\displaystyle \frac{b}{y}\) | |
Бөлу кезінде таңбаларды алу ережесі (бөліндіде):
| \(\displaystyle /\) | \(\displaystyle {\Large +}\) | \(\displaystyle {\Large -}\) |
| \(\displaystyle {\Large +}\) | \(\displaystyle { +}\) | \(\displaystyle { -}\) |
| \(\displaystyle {\Large -}\) | \(\displaystyle { -}\) | \(\displaystyle {+}\) |
1.Бізге белгілі \(\displaystyle x\) бөлгіш таңбасы мен \(\displaystyle \frac{a}{x}\) бөліндісінің таңбаларына сүйене отырып, \(\displaystyle (?)a\) таңбасын табайық. \(\displaystyle x\) мәні плюс таңбасына және \(\displaystyle \frac{(?)a}{x}=\frac{a}{x}\) бөліндісі плюс таңбасына ие екені белгілі. Онда \(\displaystyle ?a\) алымы плюс таңбасына ие, өйткені тек \(\displaystyle +\) таңбасы бар шаманы \(\displaystyle +\) таңбасы бар шамаға бөлген кезде \(\displaystyle \frac{a}{x}\) шамаларының бөліндісі \(\displaystyle +\)таңбасымен алынады
Осылайша,
\(\displaystyle ?a=+a=a\).
2.Бізге белгілі \(\displaystyle x\) бөлгіш таңбасы мен \(\displaystyle -\frac{b}{x}\) бөліндісінің таңбаларына сүйене отырып, \(\displaystyle (?)b\) таңбасын табайық. \(\displaystyle x\) мәні плюс таңбасына және \(\displaystyle \frac{(?)b}{x}=-\frac{b}{x}\) бөліндісі минус таңбасына ие екені белгілі. Сондықтан \(\displaystyle ?b\) алымы минус таңбасына ие, өйткені тек \(\displaystyle -\) таңбасы бар шаманы \(\displaystyle +\) таңбасы бар шамаға бөлген кезде \(\displaystyle -\frac{b}{x}\) шамаларының бөліндісі \(\displaystyle -\)таңбасымен алынады.
Осылайша,
\(\displaystyle ?b=-b\).
Енді алынған нәтижелерді ары қарай ойлау үшін пайдалануға болады.
| Алымы | |||
|---|---|---|---|
| \(\displaystyle \bf \color{green}{a}\) | \(\displaystyle \bf \color{blue}{-b}\) | ||
| Бөлімі | \(\displaystyle \bf x\) | \(\displaystyle \frac{a}{x}\) | \(\displaystyle -\frac{b}{x}\) |
| \(\displaystyle \bf ?y\) | \(\displaystyle -\frac{a}{y}\) | \(\displaystyle \frac{b}{y}\) | |
3.Бізге белгілі \(\displaystyle a\) алымы таңбасы мен \(\displaystyle -\frac{a}{y}\) бөліндісінің таңбаларына сүйене отырып, \(\displaystyle (?)y\) таңбасын табайық. \(\displaystyle a\) мәні плюс таңбасына, ал \(\displaystyle \frac{a}{?y}=-\frac{a}{y}\) бөліндісі минус таңбасына ие. Сондықтан \(\displaystyle ?y\) бөлімі минус таңбасына ие, өйткені тек \(\displaystyle +\) таңбасы бар шаманы \(\displaystyle -\) таңбасы бар шамаға бөлген кезде \(\displaystyle -\frac{a}{y}\) шамаларының бөліндісі \(\displaystyle -\)таңбасымен алынады.
Осылайша,
\(\displaystyle ?y=-y\).
Демек, \(\displaystyle a,\, b\) және \(\displaystyle y\) шамаларының таңбалары келесідей:
| Алымы | |||
|---|---|---|---|
| \(\displaystyle \bf \color{green}{a}\) | \(\displaystyle \bf \color{blue}{-b}\) | ||
| Бөлімі | \(\displaystyle \bf x\) | \(\displaystyle \frac{a}{x}\) | \(\displaystyle -\frac{b}{x}\) |
| \(\displaystyle \bf \color{blue}{-y}\) | \(\displaystyle -\frac{a}{y}\) | \(\displaystyle \frac{b}{y}\) | |